Menu
In een online webinar van UCLL maakten we kennis met de verschillende mogelijkheden van Loose Parts bij peuters. De focus lag op wat deze open speelvorm teweegbrengt in het hoofd van een peuter. Loose parts of open-eindmateriaal is aantrekkelijk voor kinderen, verplaatsbaar en bevat vooral een veelheid aan speelmogelijkheden.
. Op deze manier komen deze materialen helemaal tegemoet aan onze visie op jonge kinderen, nl. dat kinderen het meeste ‘leren’ uit het zelfonderzoekend bezig zijn. Loose parts play is een vorm van spontaan spel, waarbij jonge kinderen zelf met materiaal gaan spelen, met slechts een beperkte tussenkomst van volwassenen.
Wat doe je dan wel als begeleider van jonge kinderen? Verkennen: je kijkt en luistert naar je kinderen om te zien wat hen boeit, wat er bij hen leeft.
Verbinden: op basis van deze observaties bied je materialen aan, liefst via een ‘vraag’: “Ik zie dat jullie de blokken mooi op een rijtje aan het leggen zijn. Kunnen jullie dat ook met deze schelpen, stenen, noten …?”.
Verrijken: als dit nieuwe spel de kinderen boeit, kan je het spel steeds verder uitbreiden en verrijken. Ook hier ben je gast in het spel van de kinderen en doe je voorstellen, verwoord je wat kinderen aan het doen zijn en bied je zaken aan die inspelen op wat kinderen aan het doen zijn. Je bouwt met andere woorden verder op datgene waar kinderen volop van aan het genieten zijn.
Tijdens dit proces maak je foto’s die je later kan bekijken en bespreken met de kinderen, met de ouders (extra handig voor anderstalige ouders) of met je collega’s.
Voorbeeld: als je peuters volop tikken en bonzen op de verwarmingselementen of deurstijlen, ga je dit eerst benoemen en dan …
• bied je hen andere materialen aan om op te tikken of bonzen
• start je samen met hen een geluidsfanfare op doorheen de speelruimte
• probeer je hen een bepaald ritme te laten tikken
• laat je hen harder of zachter bonzen
• …
Als je loose parts wil introduceren bij jonge kinderen hou je best rekening met volgende aandachtspunten:
• Voorzie voldoende grote materialen en zorg dat je daarvoor ook voldoende stockageruimte hebt
• Bied niet teveel verschillende materialen tegelijkertijd aan, 3 à 5 verschillende is een mooi aantal
• Zorg wel voor variatie op vlak van zintuigelijke waarnemingen, grootte, speelmogelijkheden en combinaties
• Bied kleiner materiaal aan in lage dozen, bakken of mandjes en voorzie uitkiepplekken, bv een mortel mengplaat (verkrijgbaar in doe-het-zelfzaken).
• Denk ook na over waar je het materiaal aanbiedt: kinderen spelen anders met materiaal op tafel of op de grond
• Veiligheid speelt ook mee, dus geen te kleine onderdelen of te scherpe randen. Maak het materiaal ook regelmatig proper en zorg voor voldoende toezicht
In het spelen met loose parts kan je ook verschillende speelschema’s herkennen, zoals vervoeren, in en uit, bouwen en afbreken, ordenen en sorteren. Dat zijn manieren van spelen die kinderen blijven herhalen en waar ze moeilijk mee kunnen stoppen. Deze speeldrang laat kinderen wel intensief spelen, waardoor ze dus ook sterk groeien en zich ontwikkelen.
Je kan de bovengenoemde speelschema’s bv ook inzetten bij het opruimen van (open-eind)materiaal: denappels in een emmertje doen (in) en dan naar de grote bak brengen (vervoeren en uit), maar ook materialen netjes bij elkaar leggen (ordenen en sorteren).
Op Speelbank.be vind je ook een speeltip over het werken met loose parts of open eindmateriaal met heel veel concrete voorbeelden.
